Okumayı sever misiniz? Böyle olur mu elbette seversiniz; sevmeseydiniz bu gazeteyi almaz, bu satırları da okumazdınız. Her kim olursa olsun bir yazarın seslendiği kimseler, muhakkak okumayı seven kimselerdir. Ama kimisi çok, kimisi az okur.
Ben de sorumu sorarken özellikle bunu öğrenmek istiyordum: Az okuyanlardan mısınız? Çok okuyanlardan mı? Birinci sınıftansanız haksızsınız; çünkü az okumak hemen hemen hiç okumamakla birdir. Sizi bir kitap dostu olmaya davet ediyorum.
Dünyada kitaptan güzel ne vardır ki? İşte önünüzde iki yüz üç yüz sayfalık bir kitap. Ne olduğunu neden söz ettiğini bilmiyorsunuz. Yalnız ismini görüyorsunuz. Sadece biliyorsunuz ki bir romandır. Hiç durmadan açın, belki içinde sıkıntıları, sevinçleri, nefretleri sizi ilgilendirecek bir veya birkaç insanla tanışacaksınız. Onlarla birkaç saat ya da birkaç gün beraber yaşayacak, onların sırlarını belki kendinizinkilerden de daha iyi öğreneceksiniz. Onların belki de dostu olacaksınız. Onların sıkıntılarına ağlayacak, mutlulukları ile sevineceksiniz. Onlar da sizin dostunuz olacak. En kötü günlerinizden birinde birer roman kahramanının size geldiğini görebilir” Bilmez misin ben de senin gibi idim.” Dediğini duyabilirsiniz.Çok okuyan, öykü ve romanlarla geçen saatlerin kaybolmadığına inanan insan, ömründe asla yalnız kalmaz.
Okuyun, ne bulursanız okuyun; hiç olmazsa bir kere açın. Çok mu fena buldunuz? Bırakması zor değil ya!...
1-5. soruları yukarıdaki parçaya göre yanıtlayınız.
1. Yazar, az okuyanları nasıl değerlendiriyor?
2.Önümüzde duran bir kitapta nelerle karşılaşabiliriz?
3.Yazarın okuyucuya vermek istediği mesaj (ileti) ne olabilir?
4. Okuduğunuz bir roman veya öykünün herhangi bir kişisiyle kendi kişiliğinizi karşılaştırarak benzer ya da farklı yönlerinizi yazın.
5. Yazar son paragrafta okuyucuya bir öğütte bulunuyor. Siz yazar olsaydınız okuyucuya nasıl bir öğütte bulunurdunuz?
6. İnsanoğlu tarih boyunca devamlı bir gelişme peşinde olmuştur. Ancak asrımıza kadar teknik alanlarda fazla bir ilerleme kaydedilmemiştir. İnsanların önceleri hayal olarak niteledikleri pek çok ilerleme bugün gerçekleşmiştir. Bir milletin başkalarını taklit ederek yükselemeyeceği unutulmamalıdır. Bütün bu icatlarda tek amaç, insanoğlunun daha rahat ve kolay bir hayat sürebilmesidir.
Yukarıdaki paragrafta düşüncenin akışını bozan cümlenin altını çiziniz.
7. “(I) Sözcükler birtakım işaretlerdir. (II) İnsan bu işaretlerle düşünür. (III) Düşünürken nesnelerin yerine işaretleri yani sözcükleri koyar. (IV) Bir insanın söz dağarcığının zenginliği, ancak başkalarının söz dağarcığıyla karşılaştırıldığında ortaya çıkar. (V) Bu, zihnin işlemesini kolaylaştırır, çabuklaştırır. (IV) Sözcükler ne kadar kullanışlı ve açık olursa zihin o kadar iyi işler.”
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
8. Benim bu dünyada ki varlık sebebim; ülkemi, bağımsızlığımı, bu uğurda gözü kapalı verilen canların hürmetine karşı milletimi korumakmı?
Yukarıdaki cümlede yapılan yazım yanlışlarını düzelterek yazınız.
9.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemenin görevi diğerlerinden farklıdır?
A) Sepetini tezgâhtan seçtiği iri iri elmalarla doldurdu.
B) Çocuk bütün şehri karış karış dolaştı.
C) Annesi eve dönünceye kadar çocuk uslu uslu oturdu.
D) Yol açılınca arabalar yavaş yavaş ilerledi.
10. Aşağıda verilen iki cümleyi anlamlarını değiştirmeden tek bir cümleye dönüştürünüz.
Dedemin gözleri bozuktur.
Dedem gözlük takar.
Sebep- sonuç cümlesi:......................................
Öğretmenler okuldaki başarı durumunu değerlendiriyorlar.
Öğretmenler uzun süredir toplantıdalar.
Neden- sonuç cümlesi:.........................
11. “Çok çalıştı.......................... ” cümlesini neden- sonuç cümlesi şeklinde tamamlayınız.
12. Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılmış sözcüklerin hangi anlamda kullanıldıklarını ilgili sözcüklerle eşleştiriniz.
Öğretmen bana çok sıcak davranıyordu.. A. Deyim anlam
Mısra sonundaki ses benzerliğine kafiye denir. B. Terim
Konuşmalarına kulak misafiri olmuştum. C. Mecaz anlam
13.
I. Darılmak- yollamak
II. Kızmak- öfkelenmek
III. Göndermek- küsmek
IV. Çevirmek- döndürmek
Yukarıdakilerin tümünün eşanlamlı kelimeler olması için hangilerinin son kelimeleri yer değiştirmelidir?
14. “ile” sözcüğü cümledeki görevine göre edat ve bağlaç olarak iki cümlede kullanınız.
Edat:
Bağlaç:
15. “O” sözcüğünü işaret sıfatı, kişi zamiri ve işaret zamiri olarak üç ayrı cümlede kullanınız.
İşaret sıfatı. O: .............................................
Kişi zamiri: O:...............................................
İşaret zamiri: O:..........................................
16. Aşağıdaki sözcüklerde hangi ses olayının görüldüğünü yanlarındaki boşluklara yazınız.
Burnum:.................................
Düştü:.....................................
Bacağı: ...................................
17.
Çamaşır asılı ipte
Duran küçük serçem
Bana acıyarak mı bakıyorsun?
Halbuki ben güneşin
Ve ilk beyaz yaprağın altında
Senin uçuşunu seyredeceğim.
a. Yukarıdaki parçada koyu yazılı sözcüklerden hangilerinde ses olayı olduğunu yazınız.
b. Bu sözcüklerde hangi ses olayı olduğunu yazınız.
18. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelimelerin anlamları cümlelerin yanına yazılmıştır. Bu anlamları “Doğru- Yanlış” olarak değerlendiriniz.
Arabadan inip kapıyı açması çok ince bir davranıştı. Mecaz .....
Eve zamanında yetişemezsek yandık. Gerçek.....
Kalemin ucu ikide bir kırılıyor. Gerçek ....
19. “Öğretmenimizin gözüne girmek için performans görevi hazırlamayı kafama koymuştum. Zor bir konu seçmiştim, hazırlarken göbeğim çatladı. Ama istediğim puanı alınca sevinçten eteklerim zil çaldı.”
Yukarıdaki öğrencinin konuşmasında hangi deyimleri kullandığını yazınız.
20.
“İçerisi çok karanlık.” cümlesindeki “karanlık” kelimesi ..............anlamlıdır.
“Fayda” ve “yarar” kelimeleri.........................anlamlıdır
“Koku” ve “hava” kelimeleri...........anlamalıdır.
“Aşağı” ve “yukarı” kelimeleri..................anlamlıdır.
I. ZIT ANLAM
II. SOMUT ANLAM
III. EŞ ANLAM
IV. GERÇEK ANLAM
Yukarıdaki cümlelerde bulunan boşluklara uygun kelimelerin hangi sıralamayla getirileceğini yazınız.
21. Aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların yanına “D”, yanlış olanların yanına “Y” yazınız.
D/Y
“Gezdir”İsim köküne yapım eki getirilerek türetilmiş bir fiildir. ......
“Türkçe” İsim köküne yapım eki getirerek türetilmiş bir isimdir. ......
Yapım ekleri eklendiği sözcüğün anlamını değiştiren ekler; ......
çekim ekleri eklendiği sözcüğün anlamı değiştirmeyen eklerdir.
“Ağaçlık” kelimesi yapım eki almıştır. .......
“Çiçekçiler” kelimesi hem yapım hem de çekim eki almıştır. ......
“bilgi” kelimesi yalnızca çekim eki almıştır. ......
22. Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılı sözcükler zamirse “D”, değilse “Y” şeklinde değerlendiriniz.
Hiçbirimiz o gün orada değildik. ......
Kimi programlar çocukları olumsuz etkiliyor. .......
Bazı kurumlar önemli çalışmalar yürütüyor. .......
23. Aşağıdaki cümlelerden hangisi öznel bir nitelik taşımaktadır?
A) Yazar, anlatımında akıcı bir dil kullanılmış.
B) Ankara Türkiye’nin başkentidir.
C) Türkiye yedi bölgeye ayrılmıştır.
D) “ Bu Yurdu Bize Verenler” isimli kitabı Aziz Nesin yazmıştır.
